Parys, Ikangeng, PUK

Hoi iedereen

Alles goed bij jullie in Nederland? Hier is het warm, gezellig en druk!

We zouden afgelopen weekend gaan hiken in Parys. Maar het was meer dan veertig graden! Zo warm, dat niemand er dan zin in heeft. We zijn wel met Sinette naar Parys gegaan, maar dan om het plaatsje te bekijken. Parys is een klein dorp (maar wel mét Eiffeltoren :) ) in het centrum van ‘dé krater’. De krater van de meteoorinslag die de continenten van elkaar gescheiden heeft, de oceanen, zeeën en bergen gevormd heeft en het leven op aarde heeft verandert. Daarom heeft Zuid-Afrika ook zo ontzettend veel mijnen. Door de inslag is de aarde als het ware omgeslagen. Ertsen, mineralen, alles kwam hoger in de bodem te liggen, waar mensen het later vonden.

We liepen met Sinette de kunstroute. Dit zijn kunstenaars die hun spullen verkopen tot antiquars en de grootste rommelwinkeltjes die je je voor kunt stellen. Wat een spullen. Ik hou er wel van om daar rond te struinen. Wegdromen bij een antieke bank, bewonderen van oude sieraden, het bekijken van een oude legerhelm vol deuken, snuffelen tussen oude boeken. En die geur die dan om je heen hangt. De geur van geschiedenis, van geheimen en van geesten. Heerlijk!

Zondagvond gingen we film kijken bij Sinette. We vonden dat we wat mee moeten nemen. Het bakkersinstinct en een Hollands gevoel komt naar boven: appelflappen maken!

Woensdagochtend hoorden we dat we ’s middags om één uur meekonden met een soort wijkverpleegkundige in een bepaalde area van Ikageng, de township van Potchefstroom.
Aan het begin van Ikageng, staan rijen met taxibusjes te wachten. Daar stopten we en gingen we bij een huis naar binnen. We moesten er vrijwilliger Michael ophalen. Hij ging mee om de weg te wijzen en ter beveiliging. Als onbekende blanke ben je hier nooit veilig. ’s Nachts is dit absoluut verboden gebied. In het huis was een oma aanwezig die haar been gebroken had, haar twee dochters en twee kleinkinderen. Het huis is klein, maar voor hun begrippen uitstekend. Twee slaapkamers, een woonkamer en een keuken waar de pruttelende pannen goed ruiken.

Met Michael stapten we in de auto en gingen we Ikageng binnen. De schoolkinderen kwamen net uit school, dus het wemelde van de jeugd op straat. Bijna ieder kind gaat naar school. De township zelf heeft lagere scholen en een high school. Bijzonder is dat iedere school een eigen uniform heeft en dat zelfs hier ieder kind dit moet aanschaffen voor ze naar school mogen. Voor deze mensen een smak geld!
Want wonen in een township doe je niet zomaar. We rijden door wijken met stenen huizen, elektriciteit en water. Maar ook door wijken waar de mensen wonen die eigenlijk helemaal niet toegelaten zijn. Dus ze wonen in huizen gemaakt van golfplaten, met stenen op het dak om te voorkomen dat het dak wegwaait. Er is geen elektriciteit, water haal je uit de pomp, je hebt geen toilet. Vrijwel iedereen die hier woont is werkeloos. Sommigen proberen nog wat geld bij elkaar te scharrelen door te verkopen op straat of aan huis. Maar vaak is het enige geld voor de hele familie de ‘AOW’ van oma. Maar verreweg het meeste geld hiervan gaat op aan sterke drank.

Ik had me op het ergste voorbereid. Honger, bedelen, agressie, vuil.
Honger is er zeker. Vuil zie je veel. Afval wordt overal gestort. Agressie heb ik niet gezien. We hebben één dronken man achter ons aan gehad, verder lacht iedereen naar je als jij lacht, jong en oud. Maar toch hou je in je achterhoofd dat je hier niet weet wie wel en wie niet te vertrouwen is.

De eerste patiënt die we bezochten was een jonge vrouw met aids. Ze woonde in een huis van golfplaten en we gingen naar binnen. Ik zag dat de vloer bestaat uit zeil op de aarde. Het huis zelf is opgetrokken van golfplaten en de kieren en gaten zijn dichtgestopt met kranten en oude kleren. Er was één raam in het huis, waar wel glas voorzit. Er staat twee bedden waar oma, dochter en kleinkinderen allemaal in slapen. De oma zorgt voor haar dochter. De zieke jonge vrouw was nog niet bijzonder veel afgevallen. Onder een oud gordijn lag ze naakt op bed. Ze had open wonden en kreeg een injectie tegen infecties. .

HIV heerst hier onder meer dan 70 % van de bevolking. Verder ben ik blij dat ik weer terug in Nederland weer gecontroleerd wordt op TBC. We zijn namelijk meer dan drie kwartier op zoek geweest naar de laatste patiënt. Ikangeng ligt op een berg en we moesten zijn in het gedeelte Sonderwater. De naam zegt genoeg. Het allerergste gedeelte, met zelfs voor arme mensen werkelijk de laagste graad. Omdat het zoveel geregend heeft in januari, was de weg weggespoeld en waren veel huizen ondergelopen. We konden niet verder met de auto en zijn lopend verder gegaan. De huizen die ze hier zelf neerzetten geven ze een willekeurig nummer. Zie dan maar iemand te vinden. We vonden haar uiteindelijk op bezoek bij andere mensen zittend onder een citroenboom. Ikageng heeft een eigen hospitaal en ze liep na veel gemopper met ons mee naar haar werkelijke huis. Daar pakte ze haar ziekenhuisboekje:HIV en TBC. Geen paraffine om op te koken, geen eten.

Buiten waren kinderen aan het spelen. Ze hebben de hele weg met ons meegelopen, steeds meer kinderen sloten bij de stoet aan. Elke keer vragend om nog een foto. Vervolgens liggen ze in een deuk van het lachen als ze zichzelf kunnen zien. Wat een uitgelatenheid, vrolijkheid en vriendelijkheid. Maar deze kinderen weten niet beter. Nog niet. Dus zijn ze gelukkig in de omgeving waar ze leven.
Als we weer in de auto stappen, beginnen een paar jongens om twintig cent te vragen. Kinderen worden al opgevoed met gewoontes als lijm snuiven en cannabis roken. Ze hebben uitslag van de paraffine waar hun moeder op kookt en waarvan ze dan in de lucht moeten slapen. Met de hele familie in één bed, onder één deken. Elke dag is het weer de vraag of vader of moeder kost bij elkaar gescharreld heeft. Of dat ze weer dronken zullen zijn. Maar toch genieten ze van hun leventje. Nemen ze het zoals het is. Spelen, lachen, stoeien. Hoe moet je anders de dag doorbrengen? Ik heb weer veel geleerd.

De hele week was het heel druk op de PUK. Testen, therapie-uitleg, visualiseren, soms met de hele klas mediteren, ademhalingsoefeningen of energizers. Soms erg vreemd, soms emotioneel, soms zwaar.
Gisteren heb ik op de PUK mijn eerste therapiesessie als psycholoog gehad. De enige man in het gezelschap was mijn cliënt. Twee keer zo breed als ik en minstens dertig centimeter langer. Inwendig moest ik wel even lachen. Maar ja, wel weer stoer en een hele ervaring!

Dit weekend weer de hort op. Spreek jullie dan!

xxx Karin